พาไปรู้จักการจัดการเรียนการสอนแบบ ไฮสโคป ยึดผู้เรียนเป็นหลัก เน้นการเรียนด้วยการวางแผน Plan Do Review
จากข่าว เล็งใช้หลักสูตร “ไฮสโคป” พัฒนาเด็กปฐมวัย ที่ท่าน รมว.ศึกษาธิการ นายแพทย์ธีเกียรติ เจริญเศรษฐศิลป์ ได้ให้ข่าวกับสำนักข่าวเรื่องการจัดการเรียนการสอนแบบ ไฮสโคป ทำให้แอดมินเกิดความสนใจในเรื่องนี้ จึงได้ไปหาข้อมูลมา เพราะเชื่อว่าการจัดการเรียนการสอนที่ได้ผลมากที่สุด ต้นธารของการจัดการศึกษาคือในระดับปฐมวัย สำคัญที่สุด เพราะเด็กในวัยนี้ถ้าได้รับการปลูกฝังพฤติกรรมและกระบวนการเรียนรู้ที่ถูกต้อง สิ่งนี้จะติดนิสัยติดตัว ติดสมองของเขาตลอดไป ทีนี้เรามารู้จัก การจัดการเรียนรู้แบบ ไฮสโคป กันเถอะ
เว็บไซต์ : th.theasianparent.com ได้นำเสนอไว้ดังนี้
ทำความรู้จัก “แนวการสอนไฮสโคป” พัฒนาเด็กอนุบาลเน้นการลงมือทำ
ติดตามข่าวอื่น ๆ ได้ที่เพจ : https://www.facebook.com/rukkroo
ไฮสโคป (High Scope) คืออะไร
ไฮสโคป (High Scope) เป็นการสอนที่เน้นการเรียนรู้แบบลงมือทำผ่านมุมเล่นที่หลากหลาย ด้วยสื่อและกิจกรรมที่เหมาะสมกับพัฒนาการของเด็ก และการแก้ปัญหาอย่างกระตือรือร้น โดยการให้โอกาสเด็กเป็นผู้ริเริ่มการเล่นหรือกิจกรรมต่าง ๆ อย่างอิสระ ซึ่งตรงตามทฤษฎีพัฒนาการทางสติปัญญา (Cognitive Theory) ของเปียเจต์ (Piaget) นักการศึกษาที่สำคัญคนหนึ่งของโลก ความสำคัญในด้านพื้นฐานโดยเฉพาะการสร้างองค์ความรู้ของผู้เรียน จะเน้นการเรียนรู้แบบลงมือกระทำ (Active Learning) เพราะเด็กจะได้เรียนรู้จากประสบการณ์ตรงทำให้เกิดความคิด ความรู้ ความเข้าใจ และรู้จักลงมือแก้ปัญหาด้วยตนเอง
แนวการสอนแบบไฮสโคป (High Scope) เป็นอย่างไร
ไฮสโคป (High Scope) ใช้หลักปฏิบัติ 3 ประการ คือ
1. การวางแผน (Plan) เป็นการกำหนดแนวทางการปฏิบัติ หรือการดำเนินงานตามงานที่ได้รับมอบหมายหรือสิ่งที่สนใจด้วยการสนทนาร่วมกันระหว่างครูกับเด็ก และเด็กกับเด็ก ว่าจะทำอะไร อย่างไร การวางแผนกิจกรรมนี้เด็กอาจแสดงด้วยภาพหรือสัญลักษณ์ประจำตัวเด็กหรือบอกให้ครูบันทึก เป็นกระบวนการที่เด็กมีโอกาสเลือกและตัดสินใจ
2. การปฏิบัติ (Do) คือ การลงมือทำกิจกรรมตามแผนที่วางไว้ เป็นส่วนที่เด็กได้ร่วมกันคิด แก้ปัญหา ตัดสินใจ และทำงานด้วยตนเอง หรือร่วมกับเพื่อนอย่างอิสระตามเวลาที่กำหนดโดยมีครูเป็นผู้ให้คำแนะนำ ช่วยเหลือในจังหวะที่เหมาะสม เป็นส่วนที่เด็กได้มีการพัฒนาการพูดและปฏิสัมพันธ์ทางสังคมสูง
3. การทบทวน (Review) เด็ก ๆ จะเล่าถึงผลงานที่ตนเองได้ลงมือทำเพื่อทบทวนว่าตนเองนั้นได้ปฏิบัติงานตามแผนที่ได้วางไว้หรือไม่ มีการเปลี่ยนแปลงอย่างไร การทบทวนจุดประสงค์ที่แท้จริงคือ ต้องการให้เด็กได้เชื่อมโยงแผนการปฏิบัติงานกับผลงานที่ทำ รวมถึงการเล่าประสบการณ์ต่าง ๆ ที่ได้ลงมือทำด้วยตนเอง
จุดเด่นของแนวการสอนไฮสโคป (High Scope)
การจัดสิ่งแวดล้อมการเรียนรู้ ในเมื่อหลักการของแนวนี้คือให้เด็กริเริ่มกิจกรรมด้วยตนเอง ดังนั้น การจัดสภาพแวดล้อมและบรรยากาศก็จำเป็นต้องเอื้อต่อการเรียนรู้ มีการลื่นไหลของกิจกรรม และทำให้เด็กเกิดความรู้สึกกระตือรือร้น
1. พื้นที่ ต้องมีพื้นที่สำหรับทำกิจกรรมเป็นกลุ่ม เพื่อให้เอื้อต่อการเรียนการสอนที่เน้นการเรียนแบบร่วมมือกระทำ มุมสำคัญที่ควรมี คือ มุมศิลปะ มุมหนังสือ มุมบ้าน มุมวิทยาศาสตร์ มุมบล็อก
2. วัสดุอุปกรณ์ สื่อการเรียนและอุปกรณ์ต้องมีมากพอและหลากหลาย เพื่อช่วยให้เด็กได้เรียนรู้พัฒนาแผนการทำงาน และดำเนินการตามแผน
3. การจัดเก็บ เป็นส่วนหนึ่งของการเรียนรู้เกี่ยวกับวงจรการค้นหา-ใช้-เก็บคืน ดังนั้น การจัดวางสิ่งของในห้องเรียนก็ต้องเอื้อให้เด็กได้เรียนรู้ด้วนตนเอง ครูต้องจัดวางอุปกรณ์ให้เด็กสามารถค้นหาได้ง่าย สะดวก ปลอดภัย เด็กสามารถหยิบมาใช้และเก็บคืนได้เอง กระบวนการทั้งหมดนี้จะช่วยส่งเสริมให้เด็กรู้จัดสังเกต เปรียบเทียบ มีความรับผิดชอบและช่วยเหลือ
ประโยชน์ของแนวการสอนไฮสโคป (High Scope) ที่มีต่อเด็ก
1. สอนให้เด็กมีปฏิสัมพันธ์เชิงบวกกับผู้อื่น ซึ่งเริ่มต้นจากความไว้วางใจโยครูต้องเป็นผู้สร้างความไว้วางใจให้แก่เด็กเพื่อให้เด็กได้ลงมือทำกิจกรรมหรือชิ้นงานตามความสนใจของตนเองและมีความสนุกในการเรียนรู้ที่จะทำงาน
2. การลงมือทำงานฝึกให้เด็กวางแผนการทำงานอย่างเป็นขั้นตอน เป็นระบบ
3. เด็กได้ฝึกสมาธิทำให้เด็กเกิดปัญญา ฝึกความมีระเบียบวินัย ฝึกการคิดอย่างมีความหมาย ผลที่ตามมาคือ ความสำเร็จในการทำงานที่ได้ลงมือปฏิบัติด้วยตนเอง ได้เรียนรู้และมีความสุขในการทำงานที่ตนสนใจ
การเรียนแบบ ไฮสโคป (High Scope) ถือเป็นแนวการเรียนการสอนที่น่าสนใจเพราะเน้นในการพัฒนาศักยภาพของเด็กอย่างแท้จริงไฮสโคป เป็นการเรียนที่ไม่จำเป็นต้องเรียนที่โรงเรียนเท่านั้น คุณพ่อคุณแม่อาจนำแนวทางนี้มาสอนลูกเมื่ออยู่ที่บ้านก็ได้ เพราะการที่เด็กได้ทำสิ่งต่าง ๆ ด้วยตนเอง ย่อมสร้างความภาคภูมิใจเมื่อทำสำเร็จ และฝึกให้ลูกเป็นคนกล้าคิดกล้า มีความคิดสร้างสรรค์ เรียนรู้การทำงานอย่างมีระบบ ขั้นตอน และเรียนรู้ในการแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นด้วยตนเอง จึงขอเชิญชวนคุณพ่อคุณแม่มาเลี้ยงลูกตามแนว ไฮสโคป (High Scope) กันค่ะ
โรงเรียนที่มีการจัดการเรียนการสอนแบบ ไฮสโคป (High Scope)
โรงเรียนอนุบาลมณีรัตน์
2066 ซอย นราธิวาสราชนครินทร์ 18 แขวง ช่องนนทรี เขต ยานนาวา กรุงเทพมหานคร 10120
โทรศัพท์: 02678 – 4612 เว็บไซต์ : www.maneerut.com
แนวการจัดการเรียนการสอนแบบผสมผสาน คือ จัดการเรียนการสอนที่ผสมผสานการเรียนรู้ของเด็กปฐมวัยตามแนวคิด วอลดอร์ฟ, มอนเทสซอรี่ และ ไฮสโคป HIGH SCOPE
โรงเรียนสาธิตละอออุทิศ มหาวิทยาลัยราชภัฎสวนดุสิต
295 ถ. ราชสีมา แขวงวชิระ เขตดุสิต กทม. 10300
โทรศัพท์ 0-2241-4656, 0-2244-5590
คลิปสาธิตการจัดการเรียนการสอนแบบไฮสโคป
นาทีที่ 3.35 เป็นต้นไป
จะเห็นได้ว่า หลักการจะคล้ายกับ บ้านนักวิทยาศาสตร์น้อย PBL , ABL (Activities-Based Learning) หรือหลักการเรียนการสอนแบบ Learning By Doing นั่นก็แสดงว่าไม่ได้เป็นหลักการที่ครูไม่สามารถปรับตัวได้เลย เป็นเรื่องน่าตื่นเต้นเสียอีกที่ครูจะได้เห็นพัฒนาการที่เยี่ยมยอดของเด็กๆ ผ่านการลงมือทำชิ้นงาน หรือออกแบบกิจกรรม การนำเสนอกิจกรรมด้วยวัยเพียง 4-6 ขวบ ในแบบน่ารักๆ แอดมินเชื่อว่า ภายใต้พระอาทิตย์ ไม่มีอะไรที่ครูไทยทำไม่ได้ สู้ๆ ครับ